Οι πληθυσμοί των χωρών σε όλη την Ευρώπη αλλάζουν, με ορισμένες να αυξάνονται ενώ άλλες μειώνονται. Οι πληθυσμοί γερνούν επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να αντιδράσει στις μεταβαλλόμενες δημογραφικές συνθήκες.
Δημοσιεύθηκε: 26 Ιουλίου 2022 15:29 CEST
Μετά από δεκαετίες ανάπτυξης, ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μειώθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, κυρίως λόγω των εκατοντάδων χιλιάδων θανάτων που προκλήθηκαν από την πανδημία Covid-19.
Τα τελευταία στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ Eurostat δείχνουν ότι ο πληθυσμός της ΕΕ ήταν 446,8 εκατομμύρια την 1η Ιανουαρίου 2022, 172.000 λιγότεροι από το προηγούμενο έτος. Την 1η Ιανουαρίου 2020, η ΕΕ είχε πληθυσμό 447,3 εκατομμυρίων.
Αυτή η τάση οφείλεται στο ότι, το 2020 και το 2021, τα δύο χρόνια που σημαδεύτηκαν από την ακρωτηριαστική πανδημία, υπήρξαν περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις και η αρνητική φυσική αλλαγή ήταν πιο σημαντική από τη θετική καθαρή μετανάστευση.
Υπάρχουν όμως μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών. Για παράδειγμα, αριθμητικά, η Ιταλία είναι η χώρα όπου ο πληθυσμός μειώθηκε περισσότερο, ενώ η Γαλλία κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση.
Τι συμβαίνει και πώς αντιδρά η ΕΕ;
Σε ποιες χώρες αυξάνεται ο πληθυσμός;
Το 2021, υπήρχαν σχεδόν 4,1 εκατομμύρια γεννήσεις και 5,3 εκατομμύρια θάνατοι στην ΕΕ, επομένως η φυσική αλλαγή ήταν αρνητική κατά 1,2 εκατομμύρια (γενικότερα, υπήρξαν 113.000 περισσότεροι θάνατοι το 2021 από ό,τι το 2020 και 531.000 περισσότεροι θάνατοι το 2020 από ό,τι το 2021, ενώ ο αριθμός των γεννήσεων παρέμεινε σχεδόν ίδιος).
Η καθαρή μετανάστευση, ο αριθμός των ανθρώπων που έφτασαν στην ΕΕ μείον αυτούς που έφευγαν, ήταν 1,1 εκατομμύριο, όχι αρκετός για να αντισταθμίσει.
Αύξηση πληθυσμού, ωστόσο, καταγράφηκε σε 17 χώρες. Εννέα (Βέλγιο, Δανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία και Σουηδία) είχαν τόσο φυσική αύξηση όσο και θετική καθαρή μετανάστευση.
Σε οκτώ χώρες της ΕΕ (Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ισπανία, Λιθουανία, Αυστρία, Πορτογαλία και Φινλανδία), ο πληθυσμός αυξήθηκε λόγω της θετικής καθαρής μετανάστευσης, ενώ η φυσική αλλαγή ήταν αρνητική.
Η μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτους αριθμούς σημειώθηκε στη Γαλλία (+185.900). Η υψηλότερη φυσική αύξηση σημειώθηκε στην Ιρλανδία (5,0 ανά 1.000 άτομα), ενώ ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης σε σχέση με τον υπάρχοντα πληθυσμό καταγράφηκε στο Λουξεμβούργο, την Ιρλανδία, την Κύπρο και τη Μάλτα (όλες πάνω από 8,0 ανά 1.000 άτομα).
Συνολικά, 22 κράτη μέλη της ΕΕ είχαν θετική καθαρή μετανάστευση, με το Λουξεμβούργο (13,2 ανά 1.000 άτομα), τη Λιθουανία (12,4) και την Πορτογαλία (9,6) να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.
Πού μειώνεται ο πληθυσμός;
Από την άλλη πλευρά, 18 χώρες της ΕΕ είχαν αρνητικά ποσοστά φυσικής αλλαγής, με τους θανάτους να υπερτερούν των γεννήσεων το 2021.
Δέκα από αυτά κατέγραψαν μείωση πληθυσμού. Στη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σλοβενία ο πληθυσμός μειώθηκε λόγω αρνητικής φυσικής αλλαγής, ενώ η καθαρή μετανάστευση ήταν ελαφρώς θετική.
Στην Κροατία, την Ελλάδα, τη Λετονία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, η μείωση οφείλεται τόσο στην αρνητική φυσική αλλαγή όσο και στην αρνητική καθαρή μετανάστευση.
Η μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού σημειώθηκε στην Ιταλία, η οποία έχασε πάνω από ένα τέταρτο του εκατομμυρίου (-253.100).
Η πιο σημαντική αρνητική φυσική μεταβολή σημειώθηκε στη Βουλγαρία (-13,1 ανά 1.000 άτομα), τη Λετονία (-9,1), τη Λιθουανία (-8,7) και τη Ρουμανία (-8,2). Σε αναλογική βάση, η Κροατία και η Βουλγαρία κατέγραψαν τη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού (-33,1 ανά 1.000 άτομα).
Πώς ανταποκρίνεται η ΕΕ στη δημογραφική αλλαγή;
Από 354,5 εκατομμύρια το 1960, ο πληθυσμός της ΕΕ αυξήθηκε σε 446,8 εκατομμύρια την 1η Ιανουαρίου 2022, σημειώνοντας αύξηση 92,3 εκατομμύρια. Εάν η ανάπτυξη ήταν περίπου 3 εκατομμύρια άτομα ετησίως τη δεκαετία του 1960, επιβραδύνθηκε σε περίπου 0,7 εκατομμύρια ετησίως κατά μέσο όρο μεταξύ 2005 και 2022, σύμφωνα με τη Eurostat.
Η φυσική αλλαγή ήταν θετική μέχρι το 2011 και έγινε αρνητική το 2012, όταν η καθαρή μετανάστευση έγινε ο βασικός παράγοντας για την αύξηση του πληθυσμού. Ωστόσο, το 2020 και το 2021, αυτό δεν αντιστάθμισε πλέον τη φυσική αλλαγή και οδήγησε σε πτώση.
Με την πάροδο του χρόνου, λέει η Eurostat, η αρνητική φυσική αλλαγή αναμένεται να συνεχιστεί δεδομένης της γήρανσης του πληθυσμού, εάν το ποσοστό γονιμότητας (συνολικός αριθμός παιδιών που γεννήθηκαν σε κάθε γυναίκα) παραμείνει χαμηλός.
Αυτό θέτει ερωτήματα για το μέλλον της αγοράς εργασίας και των υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης, όπως οι συντάξεις και η υγειονομική περίθαλψη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι έως το 2070, το 30,3 τοις εκατό του πληθυσμού της ΕΕ θα είναι 65 ετών και άνω σε σύγκριση με 20,3 τοις εκατό το 2019, και το 13,2 τοις εκατό προβλέπεται να είναι 80 ετών ή άνω σε σύγκριση με 5,8 τοις εκατό το 2019.
Ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται μακροχρόνια φροντίδα αναμένεται να αυξηθεί από 19,5 εκατομμύρια το 2016 σε 23,6 εκατομμύρια το 2030 και 30,5 εκατομμύρια το 2050.
Ωστόσο, η δημογραφική αλλαγή επηρεάζει διαφορετικά τις διαφορετικές χώρες και συχνά τις περιοχές εντός της ίδιας χώρας.
Όταν ανέλαβε την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ursula von der Leyen διόρισε την Dubravka Šuica, μια Κροάτη πολιτικό, Επίτροπο για τη Δημοκρατία και τη Δημογραφία για να αντιμετωπίσει αυτές τις αλλαγές.
Μεταξύ των μέτρων στη συζήτηση, τον Ιανουάριο του 2021, η Επιτροπή ξεκίνησε μια συζήτηση για τη γήρανση της κοινωνίας της Ευρώπης, προτείνοντας βήματα για μεγαλύτερη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης μεγαλύτερης ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών και μεγαλύτερης εργασιακής ζωής.
Τον Απρίλιο, η Επιτροπή πρότεινε μέτρα για να γίνει η Ευρώπη πιο ελκυστική για τους αλλοδαπούς εργαζομένους , συμπεριλαμβανομένης της απλούστευσης των κανόνων για τους υπηκόους τρίτων χωρών που ζουν σε μακροπρόθεσμη βάση στην ΕΕ. Αυτά θα πρέπει να εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ.
Το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή σχεδιάζει επίσης να παρουσιάσει μια ανακοίνωση για την αντιμετώπιση της «διαρροής εγκεφάλων» και τον μετριασμό των προκλήσεων που συνδέονται με τη μείωση του πληθυσμού σε περιοχές με χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και υψηλή καθαρή μετανάστευση.
Claudia Delpero, Europe Street
editorial@thelocal.com
@EuropeStreet
Πηγές:
• Βασική φωτογραφία άρθρου: «(του Sebastian Meier στο Unsplash)»
• Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται σε συνεργασία με το Europe Street News , ένα ειδησεογραφικό μέσο για τα δικαιώματα των πολιτών στην ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΜΑΚΕΤΑ: ℗ 2021 - ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Δ. |
Η «Ε.ΣΥ. Ελλήνων Συνέλευσις» αναγγέλλει σε όλους τους πολίτες ότι διαθέτει στην διαχείρισή της ακίνητα για την δημιουργία αυτόνομων τοπικών οργανισμών «Ε.ΣΥ. Ελλήνων Συνέλευσις» και προσκαλεί τους πολίτες για την επάνδρωσή τους.
YouTube – Channel: EN NEA – WEB TV
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ: