«Μας γάζωναν με τα μυδράλια, μας έσφαζαν σαν τα κοκόρια». Μαρτυρίες από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, όπου οι Ναζί εκτέλεσαν 441 άμαχους (βίντεο ντοκουμέντο)
Τον Δεκέμβριο του 1943 οι Γερμανοί, αφού κατέστρεψαν τα γύρω χωριά, μπήκαν στα Καλάβρυτα. Τα Καλάβρυτα ήταν η ιστορική πόλη από την οποία ξεκίνησε η επανάσταση του 1821, αλλά και ορμητήριο των ανταρτών.
Γερμανοί στρατιώτες στα φλεγόμενα Καλάβρυτα. Πηγή εικόνας Wikimedia Commons
Αφού έκαναν επιτάξεις αρκετών σπιτιών, οι Γερμανοί καθησύχασαν τον κόσμο λέγοντας ότι μοναδικός τους στόχος ήταν οι αντάρτες. Επί τέσσερις ημέρες, Καλαβρυτινοί και Γερμανοί συνυπήρχαν χωρίς προβλήματα. Το ξημέρωμα της 13ης Δεκεμβρίου βρήκε τους ανυποψίαστους κατοίκους να κοιμούνται στα σπίτια τους. Ο ήχος της καμπάνας που τους ξύπνησε, σήμανε την αρχή μιας από τις μεγαλύτερες κτηνωδίες των εισβολέων στην Ελλάδα. Την ημέρα εκείνη συγκέντρωσαν γυναικόπαιδα στο δημοτικό σχολείο, έβαλαν φωτιά σε σπίτια και εκτέλεσαν εν ψυχρώ τους άντρες σε ύψωμα της πόλης.
Την ώρα που οι φλόγες πλησίαζαν το σχολείο και τα γυναικόπαιδα κινδύνευαν να καούν ζωντανά, οι Γερμανοί πραγματοποιούσαν στο ύψωμα πάνω από την πόλη, την «Ράχη του Καπή», ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματά τους. Το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων.
Το σήμα για την εκτέλεση έδωσε με φωτοβολίδα από το κέντρο των Καλαβρύτων ο ταγματάρχης Χανς Εμπερσμπέργκερ και επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος, ήταν ο υπολοχαγός Βίλιμπαντ Ακαμπχούμπερ. Οι άντρες που άνοιξαν πυρ δεν λογοδότησαν και δεν τιμωρήθηκαν ποτέ. Ο απολογισμός τραγικός. 441 εκτελεσθέντες άντρες κάθε ηλικίας. Από τη σφαγή κατάφεραν να επιζήσουν μόνο 13 , που έγιναν οι τραγικοί μάρτυρες της μεγάλης σφαγής.
Οι αφηγήσεις τους είναι συνταρακτικές. Ο Αργύρης Φερλελής γλίτωσε σαν από θαύμα από τις σφαίρες των Γερμανών. Η μαρτυρία που άφησε παρακαταθήκη, είναι ιστορικό ντοκουμέντο:
Καλάβρυτα 1943 - Το χρονικό του ολοκαυτώματος [1/4]